In 2023 zijn de nodige stappen gezet om het voorspellen van stikstof te verbeteren. Met verbeteren wordt het “zelf en sneller” voorspellen van emissies bedoeld.
Zelf stikstof voorspellen is mogelijk door te kijken naar de beschikbare data van bedrijven. Denk aan de bestekposten, planning of kostenraming en hier stikstof kerngetallen aan toe te wijzen. Hiermee zijn bedrijven in staat om zelf de berekening te maken.
Ook heeft de Topsector Logistiek een meetprogramma draaien, in samenwerking met de markt waar een paar honderd mobiele werktuigen langdurig (in detail) worden gemeten op inzet en de emissie-uitstoot bij bouwprojecten.
Vanuit de Topsector Logistiek zetten we in op het ontwikkelen van een methode, voor het berekenen en toewijzen van emissies, die toepasbaar is in de praktijk. We bouwen daarbij voort op de ontwikkelde methode voor carbon footprinting.
Om aan te tonen dat de methode in de praktijk werkt, is een tool ontwikkeld (proof of concept) die voor Infra-projecten, op basis van kostenraming, de stikstof en ammoniak kan berekenen. Deze informatie is noodzakelijk voor het verkrijgen van een omgevingsvergunning.
De vervolgstappen voor dit project zijn:
- De berekeningen toepassen bij meerdere bouwtypes en kostenmethodieken.
- Scenario-analyses om de gebruiker te helpen sturen richting een acceptabele uitstoot voor het bouwproject.
- Toevoegen van meer KPI’s om uitstoot nog sneller en eenvoudiger te kunnen voorspellen en de methode nog toegankelijker te maken.
- Sneller voorspellen; er is geconstateerd dat het berekenen van de stikstof vaak pas in een laat stadium gedaan wordt (bij het definitief ontwerp). Voor de marktpartijen in de bouw is het wenselijk om in een vroeg stadium (bij schetsontwerp) een goede indicatie te krijgen of het project een goede kans op vergunning heeft.
“Als kostenramer bij RHDHV ben ik betrokken bij de ontwikkeling van dit Proof of Concept (PoC). Deze tool helpt mij om samen met de kostenraming op een snelle en eenvoudige wijze stikstofemissies te bepalen in verschillende projectfasen en niveaus. De relatie met de kostenraming zorgt daarmee ook voor heldere onderbouwing, integraliteit, snelheid, en bovenal een goede verbinding tussen stikstofemissie en kosten.”
Roel Arts, kostenramer bij RHDHV
Standaard systematiek (SSK)
Automatisch berekenen van de stikstof uitstoot op basis van data uit SSK (Standaardsystematiek voor Kostenramingen).
De gebruiker kan eigen SSK importeren en krijgt een schatting van de uitstoot van stikstof en ammoniak. De tool is zo gemaakt dat wijzigingen in de rekenmethode eenvoudig door te voeren zijn, zonder nieuwe functionaliteit te ontwikkelen. Op basis van de uitkomsten, wordt het resultaat gevisualiseerd in data en wordt emissie uitstoot real-time weergegeven. De weergave is op project-, jaar- en activiteitenniveau. Het toevoegen van nieuwe soorten mobiele werktuigen is daarbij mogelijk.
Voor de transportbewegingen moet je kilometers binnen en buiten de bebouwde kom kunnen splitsen, voor een accurate berekening. Ook is de functionaliteit ontwikkeld om vanaf de bouwlocatie de kilometers tot heersend verkeer automatisch te berekenen (rekening houdend met stagnerend verkeer). En er is een koppeling gemaakt met de Aerius Calculator, waardoor het project vertaald wordt naar bestand dat leesbaar is door Aerius Calculator.
Bedrijven kunnen een account aanmaken, zodat men de informatie kan opslaan voor later gebruik. De tool is ook volledig anoniem te gebruiken zonder account en zonder data op te slaan.
De tool is eerst getest door kostenspecialisten en wordt binnenkort door aannemers geëvalueerd. De rekenmethode wordt extern getoetst.
